OvDBz Jaap van Meggelen: “Die glazenwassersbak hing op vijftig meter hoogte nog aan twee kabeltjes te tollen”

Op 18 februari even voor acht uur ’s avonds worden de hulpdiensten gealarmeerd voor een GRIP1* situatie Houten. Door de storm die op dat moment over ons land raast, is op grote hoogte een glazenwassersbak aan een woontoren losgeschoten en deze slingert gevaarlijk boven winkelcentrum Het Rond. Vanwege het gevaar worden meerdere woningen ontruimd. Jaap van Meggelen is op dat moment Officier van Dienst Bevolkingszorg. “Een van de meest gunstige scenario’s is uitgekomen.”

Vertegenwoordiger van de gemeente

“Als Officier van Dienst Bevolkingszorg (OvDBz) ben ik eigenlijk de vertegenwoordiger van de gemeente bij de hulpdiensten bij grote of complexe incidenten. Net als de brandweer, politie en geneeskundige hulpverlening in de regio heeft ook de gemeente een aantal taken tijdens een crisis. Bijvoorbeeld de opvang van mensen, het registreren van schade en het verzorgen van nazorg voor inwoners.

Een glazenwassersbakje hing los op twaalf hoog

Normaal gesproken word je gealarmeerd door de meldkamer op je pieper. Maar door de storm was de meldkamer zo vreselijk druk dat ik rechtstreeks gebeld werd door de Officier van Dienst Brandweer. Hij vertelde dat er een glazenwassersbakje aan een woontoren van zo’n twaalf verdiepingen helemaal losgeslagen was. Het hing op vijftig meter hoogte nog aan twee kabeltjes te tollen. Echt gevaarlijk dus. En het hoogtereddingsteam van de brandweer vond de situatie op dat moment niet veilig genoeg om naar boven te gaan en het bakje te zekeren.

Opvang zoeken voor de bewoners

Toen ik aankwam was er al ruim afgezet door de politie en ook de CoPI-bak*, een grote container waarin we met de verschillende disciplines kunnen overleggen, stond al opgesteld. Omdat het gevaar was dat het bakje door de bovenste etage heen kon slaan was deze al ontruimd. We concludeerden al snel dat ook de andere verdiepingen gevaar liepen, daarom besloten we ook deze woningen te ontruimen. Maar de bewoners kun je natuurlijk niet op straat laten staan. Gelukkig was het stadhuis van Houten op loopafstand, zodat zij daar in eerste instantie opgevangen konden worden.

Samenwerken met een collega OvD-Bz

Ik heb de OvDBz van Houten gebeld. Die had weliswaar geen dienst op dat moment, maar kwam wel meteen. Het is heel fijn dat we met z’n tweeën de taken konden verdelen. Hij kent de omgeving en wist snel de juiste mensen aan te haken. Daardoor konden we heel snel schakelen. Hij coördineerde de opvang van mensen op het stadhuis en koppelde mij terug hoeveel mensen er van de opvang gebruik maakten en welke behoefte zij hadden. Ik kon die informatie weer meenemen in mijn overleg met de collega’s van het CoPI en scenario’s bepalen waar we rekening mee moesten houden.

Ouder echtpaar met een coronabesmetting

Voor de ontruiming was het voor ons belangrijk om te weten hoeveel mensen er aanwezig waren en wie er eventueel hulpbehoevend was. De politie is langs de deuren gegaan en heeft hiervan een inschatting gemaakt. Er bleek bijvoorbeeld een ouder echtpaar te wonen met een coronabesmetting. In samenwerking met de GHOR hebben we deze mensen geïsoleerd uit hun woning gehaald en in een aparte ruimte van het stadhuis kunnen opvangen. De politie heeft de verdere ontruiming gedaan en mensen zo nodig naar het stadhuis verwezen waar ze keurig werden opgevangen en geregistreerd.

Opvang voor de nacht

Het was ook al snel duidelijk dat deze situatie best wel eens lang zou kunnen duren. Dat betekende dus dat we ook naar opvang voor de nacht moesten gaan kijken. Voor de mensen die niet terecht konden bij familie of vrienden regelden we overnachting in het Van der Valk hotel.

Het hoogtereddingsteam zekert het glazenwassersbakje

Uiteindelijk heeft het hoogtereddingteam in samenwerking met de leverancier van de installatie laat op de avond het bakje kunnen zekeren en daarmee de situatie veilig gemaakt. Vanaf dat moment mochten bewoners ook weer terug naar hun woning. Maar uiteraard mochten ze er ook voor kiezen om de nacht in het hotel te blijven. Wij konden rond half één ’s nachts weer naar huis. Omdat het zo goed is afgelopen was nazorg voor de bewoners niet nodig. Wel hebben we goede afspraken gemaakt met de woningbouwvereniging over de communicatie naar bewoners.

Geen gewonden

We hielden er rekening mee dat de situatie nog lang zou duren en we op den duur afgelost zouden moeten worden, maar een van de meest gunstige scenario’s is uitgekomen. Dit soort bijzondere incidenten, waarbij geen slachtoffers vallen en je mensen goed kunt helpen, dat zijn voor mij echt de krenten uit de pap.

Wat mij echt heeft geholpen was de ondersteuning van de andere OvDBz uit Houten. Dat is ook echt het advies wat ik andere OvDBz’s wil meegeven: schakel de collega uit de betreffende gemeente in. Dan kan je samen sparren of taken verdelen. Maar diegene kent ook de omgeving en weet de juiste mensen te vinden, dan gaat het allemaal toch makkelijker en sneller. Ook in het CoPI hielpen we elkaar, door te vragen ‘heb je hier of daar al aan gedacht?’. We hadden echt een goed team en het gevoel dat we met elkaar deze klus gingen klaren.”

Wat is GRIP?

*GRIP, of Gecoördineerde Regionale Incidentbestrijdingsprocedure, is de werkwijze waarmee hulpverleningsdiensten bepalen hoe hun werk bij incidenten gecoördineerd moet worden. Er bestaan verschillende GRIP-niveau’s. GRIP1 betekent dat er behoefte is aan multidisciplinair overleg over de bestrijding van het incident in het brongebied. Dit multidisciplinair overleg heet een Commando Plaats Incident, of CoPI.