Crisisbeheersing
Doelstellingen
De komst van de veiligheidsregio heeft, meer dan voorzien, ook een bepaalde mate van bureaucratisering in de crisisorganisatie gebracht. In het eerste decennium is veel aandacht uitgegaan naar de voorbereiding en het inrichten van de crisisbeheersing, maar dat is te vaak ten koste gegaan van de natuurlijke flexibiliteit en daadkracht in besluitvorming (het crisisbewustzijn) die de crisisbeheersing moet kenmerken. Er zijn verbeteringen nodig, ook in de wijze waarop wij leren van evaluaties, die wij in samenspraak met gemeenten en partners zullen ontwikkelen. Deze moeten ervoor zorgen dat betekenisgeving, strategische advisering en besluitvorming en communicatie in de crisisbeheersing gerichter, sneller en effectiever kunnen plaatsvinden. Betrouwbare informatie is hiervoor een randvoorwaarde.
De term informatieautoriteit is voor het eerst geïntroduceerd in het vorige beleidsplan van de VRU. Daarmee beschreven wij onze rol als knooppunt voor informatie over (fysieke) veiligheid. Het Veiligheidsinformatiecentrum (VIC) geeft verder invulling aan deze ambitie. Het VIC koppelt op slimme wijze informatie uit interne en externe bronnen, valideert en analyseert deze, en stelt deze snel ter beschikking. Waar mogelijk real-time. De informatie, die ook een meer voorspellende waarde kan hebben, helpt bij het bestrijden van incidenten en het in kaart brengen van risico’s in het kader van risicogericht werken. Ook in de nieuwe beleidsperiode zorgen wij voor een passende doorontwikkeling en positionering van het VIC (zie ook deel 2 van dit beleidsplan). Daarbij zoeken wij actief de samenwerking met andere veiligheidsregio’s en bronhouders van voor ons werk relevante informatie om de informatievoorziening vanuit onze partners naar het VIC in de komende beleidsperiode verder uit te bouwen. Door innovaties in digitale transformatie te volgen, benutten en waar dit past, uit te wisselen met andere partijen, kunnen wij een verdere impuls geven aan deze ontwikkeling.
Hoewel in de afgelopen jaren de gemeentelijke crisisorganisatie beter is georganiseerd, is duidelijk geworden dat in de praktijk bij sommige gemeenten toch kwetsbaarheden aanwezig zijn doordat onderdelen niet of te laat worden ingezet. In het algemeen is er behoefte om in kleinere, flexibelere teams, gericht de gemeentelijke crisisbeheersing in te kunnen zetten. Doel is om samen een slagvaardiger gemeentelijke crisisorganisatie te organiseren bij die gemeenten die daar behoefte aan hebben. Daarbij wordt een balans gezocht tussen gemeentelijke behoeften en verantwoordelijkheden enerzijds, en de voor de VRU en andere partners belangrijke uniforme (voorspelbare) werkwijze anderzijds, zodanig dat de VRU haar wettelijke taak (‘het organiseren van de rampenbestrijding en de crisisbeheersing’) naar behoren kan uitvoeren. De VRU, de coördinerend functionaris (CoFu) en de adviesgroep gemeentesecretarissen veiligheid gaan daarover de komende beleidsperiode in gesprek met de gemeenten en de gemeentesecretarissen. Het sturen op kwaliteit, het vergroten van de bestuurlijke sensitiviteit binnen de crisisorganisatie op tactisch niveau, en het introduceren van slimmere vormen van samenwerking zijn belangrijke elementen voor verdere versterking.
Herstelmanagement is meer dan alleen de ‘nafase’. Vanuit de bedoeling om leed- en gezondheidsschade te beperken en verstoringen van het dagelijks leven te minimaliseren stelt de VRU zich de vraag welke (overbruggings)maatregelen in het kader van herstelmanagement op welke momenten binnen de crisisbeheersing getroffen zouden kunnen worden om het terugkeren naar de ‘normale’ of ‘nieuwe normale’ situatie te bevorderen en/of het herstel te versnellen. Wij zien dat, behalve de voor de ‘nafase’ verantwoordelijke gemeente, bij crises meerdere partijen met eigen en gedeelde verantwoordelijkheden betrokken zijn bij het herstel. Daarbij moet duidelijk zijn wie welke rol heeft, moeten wij elkaar goed kennen en weten wat wij van elkaar nodig hebben. De VRU ziet voor zichzelf vooral een regisserende en stimulerende rol, waarbij expertise wordt ingebracht om het proces van herstelmanagement te helpen versnellen. Dit ter ondersteuning van de gemeenten.
Eric Luchtenburg - Directeur Crisisbeheersing en GHOR
“We proberen te anticiperen en vóór de crisis te komen. Hoe erg is het? En hoe erg kan het worden? Snelle advisering aan de burgemeester is belangrijk.”
Taken
Op basis van het risicoprofiel maken wij afspraken met onze partners in de veiligheidsketen over welke maatregelen wij vooraf en tijdens een crisis of brand kunnen treffen en welke inzet een ieder kan leveren ten tijde van een crisis. Zodra een gemeente getroffen wordt door een groot incident, crisis of ramp, trekken hulpdiensten en gemeenten binnen de Veiligheidsregio Utrecht gezamenlijk op. Dit op zowel het gebied van coördinatie als voorbereiding, beheersing en bestrijding van crises.
Met het Regionaal Crisisplan 2018-2020 als basis werken wij als veiligheidsregio samen met gemeenten en partners. Het doel van dit gezamenlijke opereren is om de dagelijkse, ‘normale’ situatie zo snel mogelijk te laten terugkeren. Het maatschappelijk leven moet immers zo min mogelijk worden ontwricht.